Szwajcarskie jeziora kryją w swoich mętnych głębinach wiele, bowiem przez dekady armia zrzucała tam starą amunicję, zakładając, że dno jeziora będzie bezpiecznym składowiskiem. Jednak w obliczu rosnących obaw o bezpieczeństwo i ochronę środowiska, Szwajcarskie Ministerstwo Obrony postanowiło podjąć działania i ogłosiło konkurs na najlepsze pomysły dotyczące oczyszczenia tych zbiorników wodnych.
Od dziesięcioleci wiadomo było, że szwajcarskie jeziora są miejscem składowania dużej ilości amunicji. Jednak dopiero niedawno społeczeństwo zaczęło zadawać pytania o bezpieczeństwo tych praktyk. Federalny Urząd Uzbrojenia (armasuisse) ogłosił konkurs na najbardziej innowacyjne i ekologiczne rozwiązania tego problemu. Trzy najlepsze pomysły podzielą się nagrodą w wysokości 50 000 franków szwajcarskich (około 45 000 funtów), a operacja ratunkowa może kosztować miliardy dolarów.
W latach 1918–1964 do niektórych szwajcarskich jezior wrzucano amunicję wojskową. Była to amunicja problemowa, nadwyżki lub przestarzała amunicja w idealnym stanie, lub nieprawidłowe partie produkcyjne. Większość wyrzuconej amunicji leży w jeziorach Thun, Brienz i Lucernie, na głębokości od 150 do 220 metrów. – armasuisse
Warto przeczytać:
Główne zagrożenia
Amunicja zalegająca na dnie jezior stwarza dwa główne zagrożenia: ryzyko eksplozji oraz skażenie wody i gleby. Emerytowany geolog Marcos Buser, który doradzał rządowi w tej sprawie, ostrzegał przed tymi niebezpieczeństwami już dziesięć lat temu. Podkreślał, że wiele zapalników nie zostało usuniętych przed zrzuceniem amunicji, co zwiększa ryzyko wybuchów. Dodatkowo silnie toksyczny TNT może zanieczyszczać wodę jeziorną i osady, co stanowi poważne ryzyko dla ekosystemów.
Wyjątkowe wyzwanie
Najczęściej czytane:
Rząd Szwajcarii przyznaje, że operacja oczyszczania jezior z amunicji jest obarczona wieloma trudnościami. Słaba widoczność, obecność magnetycznego żelaza i rozmiar poszczególnych rodzajów amunicji stanowią poważne wyzwania dla bezpiecznego i ekologicznego odzyskiwania materiałów wybuchowych. Analiza przeprowadzona w 2005 roku wykazała, że wszystkie proponowane dotąd rozwiązania wiążą się z poważnym ryzykiem dla delikatnych ekosystemów jezior.
Rozważane rozwiązania technologiczne
Wśród rozważanych metod znajdują się „magnesy górnicze, chwytaki mechaniczne i podwodne przyssawki”. Kolejną opcją jest „crawler” – podwodny robot do usuwania bomb, który mógłby precyzyjnie manipulować materiałem wybuchowym. Inny pomysł zakłada użycie mobilnego pudełka, które zbierałoby amunicję razem z osadami jeziornymi. Jednakże osad pokrywający materiał ma grubość do dwóch metrów, co przy skąpej widoczności na głębokości do 220 metrów staje się ogromnym wyzwaniem.
Konkurs i jego znaczenie
Konkurs organizowany przez armasuisse trwa do lutego przyszłego roku, a zwycięskie pomysły zostaną wybrane przez panel ekspertów. Chociaż operacja oczyszczenia jezior może kosztować miliardy dolarów, jest to konieczne, aby zapewnić bezpieczeństwo i ochronić środowisko. W samym Jeziorze Czterech Kantonów znajduje się około 3300 ton amunicji, a 4500 ton w wodach wokół Neuchâtel, gdzie szwajcarskie siły powietrzne ćwiczyły bombardowania do 2021 roku.
Problem oczyszczenia zrzutowisk amunicyjnych to niezwykle skomplikowane i kosztowne wyzwanie. Dzięki innowacyjnym pomysłom i międzynarodowej współpracy możliwe jest znalezienie skutecznego i ekologicznego rozwiązania tego zagadnienia. Konkurs armasuisse to krok w dobrą stronę, który może przyczynić się do zabezpieczenia przyszłości jezior i ochrony ich unikalnych ekosystemów.
Źródło:. armasuisse
