Podwodne głębiny kryją w sobie niewyjaśnione tajemnice i skarby przeszłości, które nadal czekają na odkrycie. Jednym z najbardziej intrygujących miejsc na mapie archeologicznej jest wyspa Antikythira w Grecji, gdzie w 1901 roku odkryto wrak statku przewożącego słynny Mechanizm z Antikythiry – starożytny system obliczeniowy, często nazywany pierwszym komputerem na świecie. Teraz, ponad sto lat później, tajemniczy wrak doczekał się swojego sąsiada.
Greckie Ministerstwo Kultury poinformowało o odkryciu drugiego starożytnego wraku statku, znajdującego się w odległości zaledwie 200 metrów od pierwotnego znaleziska.
W maju i czerwcu 2024 roku, nurkowie i archeolodzy prowadzili intensywne badania podwodne wokół wyspy Antikythira. Podczas tych wykopalisk natrafiono na pozostałości drewnianego statku datowanego na około 60 r. p.n.e., ukryte pod zmiażdżonym ładunkiem, który przewoził. Znalezisko to zostało szczegółowo udokumentowane, a jego fragmenty zostały przekazane do dalszej analizy, aby lepiej zrozumieć związek między nowo odkrytym wrakiem a pierwotnym wrakiem statku z Mechanizmem z Antikythiry.
Podczas badań archeologicznych, udało się odsłonić wiele cennych artefaktów. Wśród nich były dwa ludzkie zęby osadzone w zwartej masie zawierającej ślady miedzi. Znaleziono również większą od naturalnej wielkości marmurową głowę mężczyzny z brodą, którą uważa się za przedstawienie Herkulesa. Ten niezwykły element może być brakującą głową statuy nr 5742, znalezionej w 1900 roku przez poławiaczy gąbek a obecnie znajdującej się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach. Inne znaleziska obejmowały również wiele przedmiotów z wyposażenia statku, w tym miedziane i żelazne gwoździe oraz bezkształtne skupiska metalu pokryte skorupą. Wszystkie znaleziska zostały przekazane do instytutu archeologii podwodnej w celu konserwacji.
Wykopaliska były realizowane w ramach pięcioletniego programu badawczego (2021-2025) przy znanym wraku statku. W wyniku tych badań odkryto nie tylko słynny Mechanizm z Antikythiry, ale także wiele brązowych i marmurowych posągów, w tym Młodzieńca z Antikythiry, kultowego eksponatu Muzeum Narodowego. Tegoroczne odkrycia były możliwe dzięki nowemu systemowi do usuwania skał, który pozwolił na wyniesienie z morza masywnych skał o wadze kilku ton, odsłaniając niewidoczne do tej pory części wraku.
Badania były prowadzone przez grupę Hublot Xplorations ze szwajcarskiej firmy oraz przez Szwajcarską Szkołę Archeologiczną. Prace nadzorowali greccy i zagraniczni archeolodzy we współpracy z archeologami, profesorami uniwersyteckimi z Grecji i zagranicy (zwłaszcza ze Szwajcarii i Włoch) oraz nurkami z Zarządu Portu i Greckiej Straży Przybrzeżnej.
Do badania stanowiska archeologicznego zastosowano specjalistyczną metodologię badań podwodnych. Celem było zlokalizowanie, identyfikacja i szczegółowe udokumentowanie pozostałości ceramiki użytkowej oraz naczyń służących do transportu lub przechowywania. Analiza fitolitów oraz identyfikacja różnych żywic i materiałów uszczelniających dostarczyła cennych informacji na temat ładunku przewożonego przez oba statki.
Źródło: Greckie Ministerstwo Kultury