Morze Czarne skrywa prawdziwe skarby archeologiczne. Dla badaczy stanowi jedno z najlepszych miejsc przechowywania artefaktów na świecie.
Międzynarodowy zespół zajmujący się archeologią morską Morza Czarnego (MAP) od 2015 roku etapami przeprowadza archeologiczne i geofizyczne badania dna morskiego. Do roku 2017 odkryto 40 wraków statków z okresów m.in. imperium rzymskiego, bizantyjskiego i osmańskiego.
Większość z nich jest właściwie prawie nietknięta, niczym zatrzymana w czasie 1300 lat temu. Tegoroczne badana zaowocowały kolejnymi odkryciami, dwudziestoma następnymi wrakami.
Warto przeczytać:
Najciekawszym z nich okazał się idealnie zachowany, z powodu warunków panujących w „martwej strefie” Morza Czarnego, prawie kompletnie nietknięty wrak greckiego statku handlowego sprzed 2400 lat. Wraz z masztem, ławkami wioślarskimi, rumplem i sterem nadal znajdującymi się na miejscu.
Wrak spoczywający na głębokości 1800 metrów przypomina konstrukcją statek namalowany na starożytnej greckiej wazie znanej jako „Odyseusz i syreny”, znajdującej się obecnie w Muzeum Brytyjskim. Przedstawiona na niej scena opisana w „Odysei” Homera, pokazuje statek i przywiązanego do jego masztu Odyseusza króla Itaki, wsłuchującego się w śpiew syren, podczas słynnej podróży morskiej do domu, po wojnie z Troją.
Wiele statków nosi cechy, znane jedynie z piśmiennych przekazów czy obrazów, ale do tej pory nigdy nie znaleziono tak widocznych podobieństw.
Badania datowania wieku statku, potwierdzają pochodzenie z okresu 400 wieku p.n.e, czyniąc go najstarszym nietkniętym wrakiem znanym ludzkości. Najstarszy jak dotąd odkryty wrak ma ponad 3000 lat, niestety zachowały się tylko jego fragmenty.
Zobacz także: ARCHEOLOGIA PODWODNA
- Archeolodzy podwodni znajdują 2000-letnią świątynię we Włoszech
- Skany 3D pokazują zdumiewające szczegóły wraku Endurance Shackletona
- Podczas wydobywania wraku fenickiego statku archeolodzy podwodni odnajdują kolejne artefakty
- Nowe Centrum ds. oczyszczania z niewybuchów Morza Bałtyckiego i Północnego
- 130-letni wrak holownika odkryty na jeziorze Michigan
- Współzałożyciel OceanGate złoży zeznania w sprawie tragedii Titana
- Wraki z XIX wieku na plaży Portmarnock
- HMS Erebus — Odyseja Franklina – 10 Lat od odkrycia legendarnego wraku
- Echo historii – odkrycie wraków z II Wojny Światowej na Aleutach
- Konkurs na oczyszczenie szwajcarskich jezior ze zrzutowisk amunicyjnych
Statek wykorzystywany był prawdopodobnie do transportu towarów handlowych. Na pokładzie znajdowało się od 15 do 25 mężczyzn, natomiast przyczyną zatonięcia mógł być sztorm.
Najczęściej czytane:
Zdaniem odkrywców wrak powinien pozostać na dnie, ze względu na niemożność wydobycia go w całości, jak i na koszty.
MAP podczas kilku lat badań odnalazł w sumie 67 wraków.
Cmentarzysko, które zostało przez nich odkryte, to w większości wraki w prawie idealnym stanie. Rzeźby w drewnie na niektórych z nich nadal pozostają nietknięte przez czas. Informacje dotyczące szczegółów i ich lokalizacja ze względu na bezpieczeństwo oczywiście utrzymywane są w tajemnicy.
Zobacz także:
Warunki panujące w wodach Morza Czarnego poniżej 150 metrów praktycznie całkowicie eliminują formy życia. Dzięki czemu znalezione wraki, jak i ładunki uległy konserwacji. Na wielu z nich znajdują się nietknięte konstrukcje, czy wyposażenie, dziś znane tylko z przekazów piśmiennych i ilustracji.
Kierownik projektu, profesor Jon Adams z Uniwersytetu Southampton, powiedział: „Ten zbiór składa się z jednego z najwspanialszych podwodnych muzeów statków i marynarzy na świecie”.
Podczas wypraw naukowych MAP na morskim statku „Stril Explorer„ wykorzystuje się najbardziej zaawansowane podwodne systemy badawcze na świecie, w tym m.in. dwa zdalnie sterowane pojazdy typu ROV, do badania dna morskiego. Jeden zoptymalizowany do fotografii 3D w wysokiej rozdzielczości, i drugi, Surveyor Interceptor.
Interceptor posiada cały pakiet instrumentów geofizycznych, a także światła, kamery o wysokiej rozdzielczości i skaner laserowy.
Odkryte przez zespół wraki datują się głównie na okres imperium rzymskiego, bizantyjskiego i osmańskiego. Po roku 1453, kiedy Turcy Osmańscy zajęli Konstantynopol — i zmienili nazwę na Stambuł — Morze Czarne było właściwe niedostępne dla handlu zagranicznego.
Prawie 400 lat później, w 1856 roku, traktat paryski ponownie otworzył morze na handel wszystkich narodów.
Zespół MAP ds. Morza Czarnego składa się z naukowców z Centrum Archeologii Morskiej Uniwersytetu w Southampton (CMA), którzy nawiązali formalne partnerstwo z bułgarskim Narodowym Instytutem Archeologii z Muzeum i Bułgarskim Centrum Archeologii Podwodnej (CUA). Współpracują z Uniwersytetem Södertörn ze Szwecji, Uniwersytetem Connecticut, USA; Greckim Centrum Badań Morskich, oraz MMT.
Źródło: Southampton, MAP
Zobacz także: NEWS
Sekrety wraku statku Kyrenia – nowe odkrycia i dokładniejsze datowanie
Wrak statku Kyrenia jest jednym z najważniejszych znalezisk archeologicznych z okresu hellenistycznego. Dzięki niemal nienaruszonemu kadłubowi, badacze zyskali unikalną okazję do zgłębiania technologii budowy statków sprzed ponad 2000 lat. Jednakże najnowsze badania wskazują, iż statek zatonął wcześniej, niż pierwotnie sądzono. Ten starożytny grecki statek handlowy z IV wieku p.n.e., został odkryty w niezwykłych okolicznościach […]
Największe zaobserwowane zjawisko drapieżnictwa w oceanie
Ocean to miejsce pełne zagadek i niesamowitych zjawisk, które często pozostają poza zasięgiem naszego wzroku. Jednym z najbardziej fascynujących i zarazem przerażających jest drapieżnictwo na masową skalę. Naukowcy z MIT i Norwegii zaobserwowali niedawno największe kiedykolwiek zarejestrowane zjawisko drapieżnictwa w oceanie, gdzie ponad 10 milionów ryb zostało zjedzonych przez dorsze w ciągu kilku godzin. […]
Archeolodzy podwodni znajdują 2000-letnią świątynię we Włoszech
Najczęściej czytane: Pierwszy dzień zmagań freediverów na Cyprze podczas… 8 942 Mapy raf koralowych kluczem do zrównoważonego rozwoju 4 320 Barwna meduza znaleziona na 3700 metrach głębokości 1 581 Przyznano nagrody w konkursie Nature inFocus Photography 2 746 Archeolodzy podwodni dokonali niezwykłego odkrycia u wybrzeży Neapolu we Włoszech. Pod wodą, w pobliżu Pozzuoli, odnaleziono starożytne ołtarze i płyty […]
FLIP — Kultowy statek badawczy US Navy uratowany przed złomowaniem
Unikalna platforma badawcza FLoating Instrument Platform (FLIP), stworzona przez US Navy i Scripps Institution of Oceanography, miała zostać złomowana w Meksyku. Jednak w ostatniej chwili została uratowana przez firmę DEEP, specjalizującą się w projektowaniu podwodnym. FLIP, jednostka znana ze swojej niezwykłej konstrukcji i wyjątkowych możliwości badawczych, od lat stanowiła cenny element w badaniach oceanograficznych. […]
Skany 3D pokazują zdumiewające szczegóły wraku Endurance Shackletona
Wrak statku Endurance, który pozostawał w lodowatych wodach Morza Weddella przez 107 lat, został zeskanowany w technologii 3D. Te niesamowite i fascynujące obrazy pozwalają nam przyjrzeć się z bliska szczegółom żaglowca z antarktycznej wyprawy sir Ernesta Shackletona z 1914 roku. Wrak Endurance został odkryty przez Falklands Maritime Heritage Trust w 2022 roku. Statek został […]
Podczas wydobywania wraku fenickiego statku archeolodzy podwodni odnajdują kolejne artefakty
Mazarrón 2, wrak fenickiego statku znajdujący się w wodach okalających Mazarrón w Murcji, został uznany za najbardziej kompletny starożytny statek znaleziony na Morzu Śródziemnym. Rozpoczęcie jego wydobycia przyniosło szereg zaskakujących informacji. Specjalistyczny zespół z Uniwersytetu w Walencji (UV) zajmujący się operacją odzyskania starożytnych pozostałości odsłania nieoczekiwane artefakty, które do tej pory pozostawały skryte pod morskim […]
Renowacja wraku i kultowej plaży Navagio na Zakynthos
Plaża Navagio na wyspie Zakynthos, znana również jako plaża z wrakiem statku, to jedno z najbardziej rozpoznawalnych miejsc w Grecji. To urokliwe miejsce, otoczone białymi klifami i turkusową wodą, przyciągała rocznie ponad 1,5 miliona turystów. Niestety, w wyniku osuwisk i korozji wrak statku i sama plaża uległy poważnym zniszczeniom. W 2025 roku mają rozpocząć się […]
Śmieci plastikowe w oceanie – czy zastosowanie nowej technologii rozwiąże problem zanieczyszczenia?
Zanieczyszczenie plastikiem jest jednym z największych wyzwań ekologicznych naszych czasów. Miliony ton tego tworzywa trafiają każdego roku do oceanu, stanowiąc zagrożenie dla morskiego ekosystemu. Naukowcy odkryli nowy rodzaj plastiku który, ulega biodegradacji w wodzie morskiej szybciej niż papier. Przy zastosowaniu techniki „spieniania”, CDA rozkłada się aż 15 razy szybciej niż w swojej pierwotnej, stałej formie. […]
Wrak okrętu podwodnego z II Wojny Światowej odnaleziony u wybrzeży Grecji
HMS Trooper, oznaczony jako N91, został zwodowany w Szkocji w 1942 roku. Jego krótka służba wojenna zakończyła się w niewyjaśnionych okolicznościach w październiku 1943 roku, po wykonaniu tajnej misji, której celem było odtransportowanie trzech greckich agentów ruchu oporu na Kalamos, na zachodnie wybrzeże Grecji. 17 października 1943 roku okręt HMS Trooper miał dotrzeć do […]
Nowe Centrum ds. oczyszczania z niewybuchów Morza Bałtyckiego i Północnego
W obliczu rosnących wyzwań związanych z zaleganiem niewybuchów w Morzu Północnym i Bałtyckim współpraca między Ministerstwem ds. transformacji energetycznej, ochrony klimatu, środowiska i przyrody (MEKUN), GEOMAR Helmholtz Centre for Ocean Research Kiel oraz Izbą Przemysłowo-Handlową Szlezwiku-Holsztyna (IHK) nabiera szczególnego znaczenia. Utworzenie centrum kompetencyjnego MUNIMAR to kluczowy krok w usprawnieniu procesów oczyszczania z niewybuchów (UXO) zalegających […]
