Konserwacja wraków stanowi jedno z największych wyzwań współczesnej archeologii podwodnej. Zespół konserwatorów i archeologów ICUA w Zadarze podjął się tego zadania, tym razem przeprowadzając pionierskie prace na wraku niemieckiego bombowca Junkers Ju 87, znanego jako Stuka pod wodą! Dzięki zastosowaniu nowoczesnych metod udało się osiągnąć trwałą ochronę wraku znajdującego się pod wodą, co otwiera nowe możliwości w dziedzinie ochrony podwodnego dziedzictwa kulturowego.
Wrak samolotu Junkers Ju 87
Warto przeczytać:
Junkers Ju 87, znany również jako Stuka, to niemiecki bombowiec nurkujący, który odegrał kluczową rolę podczas II wojny światowej. Zaprojektowany przez Hermanna Pohlmanna, odbył swój pierwszy lot w 1935 roku i był używany przez państwa Osi aż do końca wojny. Jeden z takich samolotów rozbił się w pobliżu wyspy Žirje na Morzu Adriatyckim, gdzie spoczywa do dziś.
Konserwacja pod wodą – nowoczesne metody ochrony
Jeszcze do niedawna uważano, że wraki samolotów znajdujące się pod wodą nie mogą być skutecznie konserwowane z powodu korozji.
Najczęściej czytane:
W maju 2024 roku zespół ICUA Zadar zgromadził grupę specjalistów, którzy przeprowadzili pomiary korozji wraku, aby wykonać analizę konserwatorską. Wyniki wykazały, że zabezpieczenie wraku przed dalszą degradacją jest możliwe za pomocą anod morskich.
W październiku zespół ICUA Zadar zainstalował dwie anody testowe, aby ocenić ich skuteczność. Późniejsze pomiary wykazały, że połączenie anod skutecznie pasywowało wrak, zatrzymując dalszą degradację. To osiągnięcie pokazało, że można trwale chronić wrak samolotu pod wodą, dzięki czemu Ju 87 stał się pierwszym wrakiem tego typu, w którym proces degradacji został skutecznie zatrzymany.
Próbna instalacja mniejszych anod na wraku Ju 87 będzie nadal zapewniać ochronę w nadchodzących miesiącach. W 2025 roku zostanie wdrożony kompleksowy projekt mający na celu ochronę Ju 87 przez następne piętnaście lat przy użyciu tej ekonomicznie opłacalnej metody.
Nadal istnieje wiele trudności w odzyskiwaniu i długoterminowym zachowaniu podwodnych artefaktów archeologicznych i wielu naukowców jest zgodnych co do tego, że zachowanie in situ jest pierwszym wyborem przed rozważeniem dalszych procedur.
Ekscytujące wyniki projektu są zatem nie tylko obiecujące, ale także stanowią przełom.
Osiągnięcia zespołu ICUA Zadar w zakresie konserwacji wraku Junkers Ju 87 wskazują, że możliwe jest skuteczne zatrzymanie procesu degradacji wraków samolotów pod wodą. Próbna instalacja anod na wraku Ju 87 będzie kontynuowana w nadchodzących miesiącach, a w 2025 roku zostanie wdrożony kompleksowy projekt ochrony na następne piętnaście lat. Wyniki tego projektu są obiecujące i stanowią ważny krok w kierunku długoterminowej ochrony podwodnego dziedzictwa.
Ochrona podwodnego dziedzictwa
Chorwacja jest jednym z pierwszych krajów, które ratyfikowały Konwencję UNESCO o ochronie podwodnego dziedzictwa kulturowego z 2001 roku. Dzięki temu kraj ten poczynił ogromne postępy w dziedzinie archeologii podwodnej. Jednym z takich przykładów jest projekt przeprowadzony przez ICUA Zadar pokazujący, że trwała ochrona wraków samolotów znajdujących się pod wodą, jest możliwa.
Źródło: icua
