Holenderska grupa badaczy z firmy Leemans Speciaalwerken, prowadząca poszukiwania lotnicze, odnalazła w 2016 roku szczątki bombowca.
Znaleziony wrak Wellingtona został zestrzelony 8 maja 1941 r. nad Morzem Północnym (obecnie sztuczne jezioro Ijsselmeer w Holandii) przez niemiecki myśliwiec Bf-110.
Polska jednostka miała za zadanie zbombardować śródmieścia Bremy.
Operacja wydobycia pozostałości samolotu
Wrak spoczywał na głębokości 4 metrów, co dało możliwość zastosowania nietypowej dla tego typu robót technologii.
Wokół miejsca zalegania szczątków wraku postawiono stalową konstrukcję hydrotechniczną z grodzić o wymiarach 25 x 36 m, a następnie wypompowano wodę.
W trakcie prowadzonych prac archeologicznych wydobyto elementy wraku, w tym trzy bomby, elementy silnika, łopat śmigła, rzeczy osobiste lotników oraz karabiny .303 Vickers.
We wraku znajdowały się również szczątki poległych polskich lotników, które poddane zostały badaniom DNA. Ich wyniki wraz z prochami poległych zostaną przekazane rodzinom ofiar.
[sam_pro id=”1_15″ codes=”true”]
Część szczątków samolotu zostanie przekazana do Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie.
Rys historyczny akcji Dywizjonu 305:
W Dzienniku Bojowym Dywizjonu 305 pod datą 9 maja 1941 czytamy:
RAF Syerstone, Notts [lotnisko RAF w Flintham obok Newark, w hrabstwie Nottinghamshire, Wielka Brytania]. W dniu 8 maja Dyon miał bombardować śródmieścia Bremen. Ładunek Bomb 4×500 [funtów] + 4 containery [pisownia oryginalna] z bombami zapalającymi. Noc księżycowa, widoczność bardzo dobra…
Z lotu bojowego nie wróciła załoga Wellingtona o nr. bocznym SM-F, w składzie:
kpt. obs. (F/O) Maciej Wojciech Socharski (ur. 1 V 1908 w Warszawie, syn Mieczysława i Stefanii), Nr RAF: P-1440;
sierż. pil. (F/Sgt) Jan Piotr Dorman (ur. 12 I 1911 w Skale pow. Olkuski, syn Jana i Marii), Nr RAF: 780672;
plut. pil. (Sgt) Zdzisław Gwóźdź (ur. 19 VI 1914 w Samborze, syn Jana i Marii), Nr RAF: 780156 kpr. r/op strzel. pokł. (Sgt) Ludwik Karcz (ur. 25 VIII 1915 w Krakowie, syn Albina i Adeli), Nr RAF: 780732;
plut. r/op. strzel. pokł. (Sgt) Stanisław Pisarski (ur. 8 III 1915 w Suchowoli woj. białostockie, syn Władysława i Anny), Nr RAF: 781063;
plut. r/op. strz. (Sgt) Henryk Franciszek Sikorski (ur. 10 IX 1916 w Jastrzębicach pow. łódzki), Nr RAF: 780349.
[sam_pro id=”1_8″ codes=”true”]
Polska załoga Wellingtona zostanie upamiętniona w Holandii
2 maja 2017r we Friese Meren w Holandii nastąpi uroczyste odsłonięcie pomnika upamiętniającego polską załogę bombowca Vickers Wellington IC nr R1322 SM-F z 305. Dywizjonu Bombowego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego „Ziemi Wielkopolskiej”. W ceremonii wezmą udział przedstawiciele Muzeum Sił Powietrznych z Dęblina oraz Ambasady Polskiej w Holandii.
Pomnik powstał z inicjatywy Evandera Broekmana oraz władz gminy De Friese Meren. Zostanie odsłonięty spod biało – czerwonej szachownicy lotniczej (400 m2), dzięki wsparciu Fundacji Hurricane of Hearts.
W programie uroczystości, pracownik Muzeum Sił Powietrznych w Dęblinie, Jacek Zagożdżon zaprezentuje historię udziału polskich lotników w zmaganiach II wojny światowej w formie prelekcji, która będzie towarzyszyć wystawie „17 000 reasons to remember” (17 000 powodów by pamiętać) autorstwa Piotra Sikory i Roba Deeksa z Mapis Project CIC. Odbędzie się również premiera książki poświęconej historii wydobycia szczątków.
Pomnik już został zaadoptowany przez lokalną grupę skautów morskich.
Źródło: muzeumsp.pl