Wieloryby, największe ssaki na Ziemi, od lat fascynują naukowców swoim zachowaniem i zdolnościami komunikacyjnymi. Śpiewy tych morskich gigantów to nie tylko forma porozumiewania się, ale także cenne źródło informacji o ich zdrowiu, kondycji środowiska i zmianach w ekosystemach oceanicznych. Najnowsze badania pokazują, że wokalizacje wielorybów mogą ujawniać, jak różne gatunki radzą sobie w obliczu zmieniających się warunków oceanicznych, takich jak fale upałów czy zjawisko El Niño. Czy wielorybie pieśni mogą pomóc nam lepiej chronić te majestatyczne stworzenia?
Humbaki i płetwale błękitne — różnice w wokalizacjach i strategiach żerowania
Humbaki (Megaptera novaeangliae) wyróżniają się szerokim zakresem wokalnym, który w większości jest słyszalny dla ludzkiego ucha. Dzięki doskonałemu rozchodzeniu się dźwięku w wodzie ich pieśni można rejestrować na obszarze tysięcy kilometrów kwadratowych wokół hydrofonu. W przeciwieństwie do nich, płetwale błękitne (Balaenoptera musculus) śpiewają bardzo niskimi tonami, które wymagają specjalistycznego sprzętu do rejestracji.
Te różnice w wokalizacjach odzwierciedlają także różne strategie żerowania obu gatunków. Humbaki, bardziej elastyczne, potrafią dostosować swoją dietę, przełączając się między krylem a małymi rybami pelagicznymi, takimi jak sardynki czy sardele. Z kolei płetwale błękitne są ściśle uzależnione od kryla, co czyni je bardziej podatnymi na zmiany w dostępności tego pokarmu.
Wpływ zmian środowiskowych na śpiew wielorybów
Rozpoczęte w 2015 roku podczas szczytu fali upałów morskich u wybrzeży środkowej Kalifornii badania dostarczyły cennych informacji o tym, jak wieloryby reagują na duże zmiany środowiskowe. W ciągu sześciu lat naukowcy analizowali intensywność i trwałość pieśni płetwali błękitnych i humbaków.
W 2015 roku, podczas fali upałów, wykrywalność śpiewu obu gatunków osiągnęła najniższy poziom. W kolejnych latach pieśni stawały się coraz bardziej intensywne, ale po trzecim roku badania zaobserwowano wyraźne różnice:
- Wokalizacje humbaków nadal rosły, co wskazywało na większą elastyczność i zdolność adaptacji.
- Wokalizacje płetwali błękitnych zaczęły spadać, co sugerowało ich większą wrażliwość na zmieniające się warunki środowiskowe.
![]()
Wokalizacje wielorybów kluczem do zrozumienia zdrowia oceanów. Fot.: Brigitte Werner / Pixabay
Zmiany w dostępności pokarmu a reakcje wielorybów
Najczęściej czytane:
Dane NOAA dotyczące rybołówstwa ujawniły, że dostępność kryla i ryb pastewnych zmieniała się drastycznie w badanym okresie.
Warto przeczytać:
- Pierwszy rok badań (2015): Niska liczebność kryla i ryb pastewnych spowodowana falą upałów negatywnie wpłynęła na oba gatunki wielorybów.
- Trzeci rok badań: Populacja kryla wzrosła, co przyniosło korzyści zarówno płetwalom błękitnym, jak i humbakom.
- Piąty rok badań: Liczebność kryla spadła poniżej średniej, ale ryby pastewne były wyjątkowo liczne. Humbaki, dzięki swojej elastyczności, przeszły na dietę zdominowaną przez ryby, podczas gdy płetwale błękitne musiały rozszerzyć obszar żerowania, aby znaleźć wystarczającą ilość kryla.
![Wokalizacje wielorybów kluczem do zrozumienia zdrowia oceanów (5)]()
Wieloryby fiszbinowe wydają charakterystyczne wokalizacje, które pozwalają identyfikować gatunki i zachowania. Naukowcy wizualizują dane akustyczne na spektrogramie, w którym poszczególne nuty śpiewu są przedstawione tutaj na żółto. Zdjęcie: John Ryan © 2025 MBARI
Analiza diety wielorybów
Aby zrozumieć, jak zmieniały się diety wielorybów, przeprowadzono analizę stabilnych izotopów w próbkach skóry wielorybów. Badanie to potwierdziło, że:
- Płetwale błękitne pozostały wierne krylowi, ale musiały przemierzać większe obszary w poszukiwaniu pokarmu.
- Humbaki dostosowały się do zmieniających się warunków, przechodząc na dietę bogatą w ryby.
Dodatkowo analiza zdjęć ID humbaków pozwoliła naukowcom zbadać inne czynniki, takie jak zmiany liczebności populacji i czas migracji. Jednak to warunki żerowania okazały się kluczowym czynnikiem wpływającym na zmiany w wykrywaniu śpiewu.
Jak zauważył John Ryan, oceanograf biologiczny z MBARI:
„W miarę zmian w oceanie niektóre gatunki będą bardziej dotknięte niż inne. W porównaniu do humbaków, płetwale błękitne we wschodniej części północnego Pacyfiku mogą być bardziej narażone nie tylko ze względu na mniejszą liczebność populacji, ale także mniej elastyczną strategię żerowania”.
Wsparcie nauki i technologii w badaniach MBARI
Prace badawcze MBARI były możliwe dzięki wsparciu Fundacji Davida i Lucile Packard, która finansuje rozwój nauki i technologii morskiej w celu lepszego zrozumienia zmieniającego się oceanu. Instalacja i konserwacja obserwatorium kablowego MARS została sfinansowana przez Amerykańską Narodową Fundację Nauki (nagrody 0739828 i 1114794).
Przeprowadzone przez zespół MBARI badania pokazują, że słuchanie śpiewu wielorybów to coś więcej niż bogate doświadczenie sensoryczne – to okno na ich życie, ich wrażliwość i odporność. Dzięki analizie wokalizacji można lepiej zrozumieć, jak zmieniające się warunki oceaniczne wpływają na różne gatunki i ich strategie przetrwania.
Publikacja badawcza:
Ryan, J.P., W.K. Oestreich, K.J. Benoit-Bird, C.M. Waluk, C.A. Rueda, D.E. Cline, Y. Zhang, T. Cheeseman, J. Calambokidis, J.A. Fahlbusch, J. Barkowski, A.H. Fleming, C.N. Turner Tomaszewicz, J.A. Santora, T. Margolina, J.E. Joseph, A.S. Friedlaender, and J.A. Goldbogen. 2025. Audible changes in marine trophic ecology: Baleen whale song tracks foraging conditions in the eastern North Pacific. PLOS One, 20(2): e0318624. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0318624
